Merhaba,
Bugünden itibaren ara ara Gariban Yatırımcı’nın web sitesinde güncel hukuki konularda yazılar yazacağım.
İlk yazıma başlamadan önce üç gün kadar ne konuda yazı yazayım diye ara ara düşündüm. En son madem Gariban Yatırımcı işinden istifa etti ve ben de ilk yazıma bu istifadan sonra başlıyorum öyleyse işçilerin işten nasıl ayrılacağına dair bir yazı yazayım, dedim.
Konumuza gelecek olursa; malumunuz ülkemizde milyonlarca insan işçi sıfatıyla çalışıyor. Ekonomik koşullar nedeniyle sık sık işçiler işinden ayrılıyor ya da ayrılmak zorunda kalıyor. İki ihtimali de anlatmış olalım;
Öncelikle birinci ihtimal, Gariban Yatırımcı’nın yaptığı gibi işçinin kendi istediğiyle işten ayrılmasını değerlendirelim. Belirsiz süreli şekilde; ister yazılı sözleşme ile çalışıyor olun ister sözlü sözleşmeyle çalışıyor olun fark etmez, eğer çalıştığınız iş yerinden ayrılmak istiyorsanız;
işe giriş tarihinizden 6 aya kadar hizmetiniz varsa 14 gün önceden,
6 aydan 18 aya kadar hizmetiniz varsa 28 gün önceden,
18 aydan 36 aya kadar hizmetiniz varsa 42 gün önceden,
36 aylık hizmetiniz veya daha fazla hizmetiniz varsa 56 gün önceden,
yazılı şekilde iş yerinize işten ayrılacağınızı bildirmeniz gerekir. Aksi halde çat diye işten ayrılırsanız işvereniniz size ihbar tazminatı talepli dava açar ve haksız olduğunuz için bu tazminatı ödemek zorunda kalırsınız. Ben patrona, “iş yerinde sözlü şekilde söyledim”, belirtilen süre kadar çalıştıktan sonra işten ayrıldım buna rağmen bana dava açtı” dediğinizi duyar gibiyim; Ey işçi kardeşim hukuk delillerle hareket eder, haksız çıkmamak adına yazılı şekilde bunu iş yerine bildir. İmkanın varsa noterden ihtar çek, imkanın yoksa evrak kayıt numarasını almış olacağın şekilde iş yerine dilekçe ver, hatta bir suretini kaşeli şekilde müdürden, insan kaynaklarından al, buna imkanın yoksa mail at, olmadı whatsapp’tan yaz ama bu sürelere uyduğunu ispat et.
Ayrıca belirteyim kendi istediğinizle işten ayrılırsanız, yani sebep göstermeden işten ayrılırsanız İŞKUR’a başvur yaptığınızda, İŞKUR size işsizlik maaşı ödemeyecektir. Bu ihtimali de gözden kaçırmayın.
İkinci ihtimal işten ayrılmak zorunda kalmak; bu ihtimalde işveren/ patron durup dururken işçiye “seninle çalışmak istemiyoruz” / “işe artık gelme” demiş olabilir. Bu durumda patronun dediğine bakmayın zaman kaybetmeden bir avukat edinin, avukatınız sizin adınıza işten çıkarıldığınız gün noter aralığıyla ihtar çekecektir. Bu ihtarnamede hem alacaklarınızı istemiş olursunuz, hem alacağınızın ödenmesi için işverene süre vermiş olursunuz. Ayrıca en önemlisi kötü niyetli işveren bakımından tedbir almış olursunuz, uygulamada işveren, işçiye işe gelme dedikten sonra arkasından iki üç gün üst üste işe gelmeme şeklinde tutanak tutarak haksızken haklı duruma geçmeye çalıştığı görülmekte, yani demem o ki ihtarname önemli. Ayrıca işveren sizi işten haksız şekilde çıkarırsa İŞKUR’dan işsizlik maaşı alabilirsiniz.
İşten ayrılmak zorunda kalmanın diğer bir hali de işverenin, işçinin hakkı olan ücretleri ödememekte ısrar etmesi halidir. Malumunuz işçi insan ücret için çalışır. Buna rağmen iş hayatında işverenin / patronun fazla mesai yaptırıp işçinin ücretini ödemediği, dini ve ulusal bayramlarda işçiyi çalıştırıp ücretini ödemediği, işçiye haftada bir gün izin vermek konusunda zorluklar çıkardığı, direndiği ya da izin gününde çalıştırıp ücretini ödemediği görülmekte; bazen işçiye yıllık izin kullanımında zorluk çıkarıldığı, aylık ücreti işverenin 20 günden fazla geciktirdiği gibi durumlarla karşılaşılmaktır. Yukarıda sayılan ve benzeri durumlar iş hayatında istenmeyen ama karşılaşılan durumlar.
Yukarıda sayılan ve sayılmayan benzeri durumlarda avukatınıza danışarak ihtarname çekip iş sözleşmenizi haklı şekilde feshedebilirsiniz. Bu şekilde işten ayrılmak da teknik olarak istifadır ama haklı şekilde istifadır. Bu durum sonucunda dava açar, haklılığınızı ortaya koyarsanız hem tazminat ve ücretlerinize hak kazanırsınız hem de mahkemenin kesinleşmiş ilanını İŞKUR’a götürseniz işsizlik maaşı alabilirsiniz. Bu duruma ek olarak işverenle arabuluculu önünde anlaşırsanız yani mahkemelik olmadan hakkınıza kavuşursanız arabuluculuk tutanağını İŞKUR’a götürseniz, yine İŞKUR’dan işsizlik maaşı alabilirsiniz.
İlk yazımı olabildiğince yalın ve kısa tutmaya özen gösterdim, görüş ve önerilerinizi Gariban Yatırımcıya iletirseniz o bana iletecektir.
Önümüzdeki yazılarda görüşmek dileğiyle…
-Av. Yunus Emre Yaşar
Merhaba bilgilendirme için teşekkürler Yunus Emre bey bir sorum olacak kıdem tazminatı iş veren tarafından taksitlendirilmesi hukuki midir