Merhaba dostlar, bu yazıda Astor’un finansal tablolarını analiz ederken edindiğim bilgileri not alacağım. Analiz yaparken düşüncelerimi kayıt altına alıyorum bir bakıma.

İlk olarak bilançoya bakacağım.

Toplam varlıklar 22.957 milyon TL. Dönen varlıklar toplam varlıkların %68,02’sini oluşturuyor. Duran varlıklar %31,98’ini. Bir önceki çeyreğe göre oransal olarak çok bir değişim olduğunu söyleyemeyiz.

Dönen varlıkların en büyük kalemlerine sırasıyla baktığımda ticari alacaklar, nakit ve nakit benzerleri, finansal yatırımlar, peşin ödenmiş giderler ve stokları görüyorum. Duran varlıklar tarafında ise maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ve peşin ödenmiş giderleri görüyorum hafifte olsa reel olarak artış göstermişler.

Ticari alacakların yıl başına göre -%28,9 oranında azaldığını görüyorum gayet olumlu. Enflasyon muhasebesi dolayısıyla geçmiş yılların faaliyet etkinlik analizini yapamıyorum. Sadece son 6 aylık faaliyet etkinlik oranlarını kendim manuel olarak hesapladığımda gördüm ki, ortalama ticari alacak devir süresi 99,4 gün. Son 6 aylık veriler ile hesapladığımın altını çizmek isterim. Yıllık olarak mutlaka değişim gösterecektir. Fintables geçmiş verileri kaldırdığından geçmişe dönük yapamadım. 3 ay önce yaptığım analiz de ticari alacak devir süresini de yıllık olarak 90 gün hesaplamışım geçmiş Excel çalışmalarımı karıştırdığımda gördüm. Dolayısıyla yakın ortalamalar.

Nakit ve nakit benzerlerinin durumuna baktığımda bir önceki çeyreğe göre %58,93 artarken yıl başına göre %38,69 artmış. Nakit akış tablosuna geldiğimde daha kapsamlı inceleyeceğim sebeplerini. 2.960 milyon TL’nin 2.467 milyon TL’si vadeli TL mevduatta imiş ve etkin faiz oranı %55 imiş. Olumlu.

Kısa ve uzun vadeli finansal yatırımlara baktığımda yıl başına göre kısa vadeli finansal yatırımların %52,7 arttığını bir önceki çeyreğe göre -%14,08 azaldığını görüyorum. Uzun vadeli tarafta yıl başına göre %17,7 artarken bir önceki çeyreğe göre %12,82 arttığını görüyorum. Nakit akışlarına göz atarken finansman faaliyetlerinden nakit akışlarında finansal yatırımlara yönlendirilen bir miktar görmüştüm. Finansal yatırımların hareketlerini inceliyorum. Anladığım kadarıyla 288 milyon TL civarında finansal yatırımlara nakit aktarımı yapılırken 773,9 milyon TL civarında finansal yatırımlar gerçeğe uygun değer farkından artış gelmiş.

Stoklar tarafına baktığımda bir önceki çeyreğe göre toplam stoklar %11,75 artarken yıl başına göre %12,39 artmış görünüyor. Yani 2023/12 ile 2024/3 dönemi arasında stok seviyesi aynı kalmış. 2024/3 çeyreğinin nakit akışlarındaki stok giriş çıkışına baktığımda sadece 9 milyon TL’lik bir stok alımından kaynaklı çıkış olduğunu gördüm.

Stok devir hızına baktığımda ise dönemsel (6 aylık) olarak 49,9 günde stoklarını çevirdiğini görüyorum. En son 2024/3 analizimde de bu seviyelerde imiş. Youtube kanalımda izleyebilirsiniz o dönem ki analizi.

Bu arada ROİC değeri gerçekten çok iyi: %51 seviyesinde. FAVÖK/özkaynaklar rasyosu da çok iyi seviyede. Üstelik bunlar reel veriler. Özsermaye kârlılığı da aynı şekilde güzel seviyelerde.

Stoklar içerisinde ilk madde ve malzemeler, yarı mamuller büyük çoğunluğu oluşturuyor. Olumlu. Ticari mallar üç kat civarına artmış.

Kısa ve uzun vadeli peşin ödenmiş giderlerin alt kırılımlarına baktığımda en büyük kısmının stok alımı için verilen avanslardan kaynaklandığını görüyorum. Azalışın sebebi de teslimatın bir kısmı gerçekleşmiş, bunu zaten işletme sermayesinde gerçekleşen değişimlerde de görüyoruz. Siparişler peyderpey geliyor demek ki, işler yolunda, olumlu.

Maddi duran varlık hareketlerine baktığımda ağırlıklı olarak şarj istasyonları ve yeni fabrika yatırımlarına harcama yapıldığını görüyorum. Yıl başına göre maddi duran varlıklarda -%4,27 azalma olurken maddi olmayan duran varlıklarda %58,16 artış görünüyor. Sebebini aşağıdaki transfer kalemlerinden görüyoruz. Şirket Ar-Ge merkezi kurmuş ve bakanlık tarafından Ar-Ge Merkezi belgesi almış. Olumlu.

Varlıklar tarafının analizini bitirdikten sonra yükümlülükler tarafına bakıyorum.

Astor’un yükümlülükler tarafına bakınca aklıma direkt Bimaş geldi. Bimaş’ın nakit pozisyonu varlık yapısına göre az, yükümlülük tarafında ticari borçları fazlaydı. Enflasyon muhasebesinden bu durumda olumlu etkileniyor ve net parasal kalemlerinden kâr yazıyordu. Astor’a baktığımda ise kendi aktif büyüklüğüne göre nakit pozisyonu çok fazla. Yani net olarak 4,8 milyar TL net nakit pozisyonunda. Yani toplam aktiflerine göre %21,24’üne denk geliyor. Bimaş’ta ise UFRS16 hariç %7 oranında net nakit pozisyonunda iken UFRS16 dahil baktığımızda net olarak toplam aktiflerinin -%13’ü oranında net borçlu durumda. Ee bu durumda da Şirket enflasyon muhasebesinden olumlu etkilenerek ilk 6 aylık dönemde 10,5 milyar TL net parasal kazançtan kâr yazdı. Neredeyse Astor’un varlıkların yarısı kadar bir kârdan söz ediyoruz. Astor’un toplam aktif büyüklüğü 22,9 milyar TL. Astor ise 6 aylık dönemde enflasyon muhasebesinden 2,6 milyar TL parasal kayıp yazıyor. Bunun nedenlerinden birkaç tanesini sıralayacak olursak, özkaynak oranının yüksek, parasal varlıklarının fazla ve borç oranının az olmasından kaynaklanıyor. Normal şartlarda arzu ettiğimiz şirket profiline uyuyor Astor ancak enflasyon muhasebesi karşısında parasal kalemleri enflasyon üstünde yönetebilmek zor olsa gerek. Tabii ki Bimaş ile Astor’u birbiriyle kıyaslamıyorum birisi perakende Şirket’i birisi sanayi Şirket’i. Ancak bu tabloyu görünce net parasal kazanç kalemi aklıma gelince buraya yazmak istedim. Sonuçta burada analiz yaparken düşüncelerimi aktarıyorum.

Evet, kaynaklar tarafını analize geçersek, Şirket’in özkaynak oranı %71,99. Çok güçlü bir özkaynak yapısı. Özkaynakların alt kalemlerine baktığımda ise en büyük kalemler geçmiş yıllar kar ve kar yedeklerinden oluşuyor. Otofinansman yeteneğine sahip bir Şirket. Tıpkı Bimaş gibi. Olumlu. Kısa vadeli yükümlülüklerin oranı toplam kaynaklara oranı %27,39. Bir önceki çeyrek %31,54 imiş. Şirket borçluluk oranlarını azaltıyor. Bu arada kısa vadeli yükümlülüklerin alt kalemleri de çok ilginçtir, en büyük payı ertelenmiş gelirler oluşturuyor, %53 seviyesinde. Bunun anlamı şu: Şirket müşterilerinden önden peşin avans alıyor lakin henüz ürünlerini teslim etmediğinden borç olarak görünüyor. Teslim etmekle yükümlü olduğu mallarını teslim ettiği takdirde buradaki borçları azalacak. Yani burada bir nakit ödemesi değil iş yükümlülüğü (mal ve hizmet) borcu var. Olumlu. Diğer taraftan ticari borçlar ve finansal borçlar geçen dönem ile aynı oranlarda ve Şirket için önemli bir seviyede değil. Rahatlıkla ödeyebilir.

Aşağıya kendim hesaplamış olduğum finansal risk rasyolarını bırakıyorum. Hepsi olumlu.

Gelir tablosundan, yıllık, dönemsel ve çeyreklik ana kalemleri ekleyeceğim.

2023/12 öncesi yıllık satış verilerini alamadığım için son 3 çeyreğin yıllıklandırılmış satış verilerini kıyaslayabiliyoruz. Yıllıklandırılmışa marjlar dışında çok değinmeyeceğim ben çeyreklik ve dönemseller üzerinde biraz yorum yapmaya çalışacağım.

Dönemsel olarak baktığımda satışların bir önceki yılın aynı dönemine göre %35,38 arttığını görüyorum. Reel artış, olumlu. Satışların maliyeti ise oransal olarak %68,94’den %63,07’e indiğini görüyorum. Çok olumlu. Bu durumda 6 aylık brüt kâr marjını %31,06’dan %36,93’e çıkartmış oluyor. Yani eskiden 100 lira satış yaparak 31,06 TL kazanırken artık her 100 liralık satıştan 36,93 TL kazanmış oluyor. Çok olumlu.

Net faaliyet marjının %24,72’den %27,76’a çıktığını görüyorum. FAVÖK marjında ise hiç artış göstermemiş gibi neredeyse sadece 62 baz puan artmış.

Net dönem kâr marjı ise %8,34’den %11,19’a yükselmiş. Olumlu. Tabi arada pek çok değişken kalem var onlara girmedim özet bir analiz yapıyorum şu an.

Faaliyet nakit akışı/Net dönem kârı oranını ekleyebilmek için işletme faaliyetlerinden nakit akışını da ekledim tabloya. Bu oranın biz genel olarak 1 üzerinde olmasını istiyoruz. Baktığım zaman 2023/12 dönemi dışında genellikle 2-3 seviyelerinde seyrediyor gayet olumlu. Demek Şirket faaliyetlerinden nakit yaratabiliyor. Olumlu.

Aynı kalemlere çeyreklik olarak baktığımda ise bu sefer dikkatimi en çok çeken kalemlerden birincisi satışların maliyetinin satışlara oranı, ikinci ve üçüncü brüt marj ve net faaliyet kâr marjı oluyor. İkisi de çok iyi bir seviyeye çıkarak Şirket’in kârlılığını artırmışlar. 2023/12 dönemini çeyreklik olarak Fintables vermediği için o dönemi inceleyemiyoruz.

Çeyreklik tabloda şu dikkatimi çekiyor, sadece satışlar bir önceki yılın aynı çeyreğine göre reel olarak sadece %4,62 artabilmiş. Dönemsel 6 aylık baktığımda %35 olarak görmüştük. Demek ki 2024/3 dönemi çok iyi geçmiş. Zaten ilk çeyreğe göre -%17,95 düşüş görünüyor. Buraları daha iyi yorumlayabilmek için yatırımcı sunumu ve faaliyet raporunu analiz ederek adetsel veya ton bazında satış verilerinin analizini yapmak lazım neden böyle oldu acaba? Genel olarak kârlılık marjlarını ben beğendim. Sadece enflasyon muhasebesinden dolayı net parasal kazançlarda gol yiyor Şirket. Bunun sebeplerini yukarıda saymıştım.

Evet gelir tablosunu dönemsel ve çeyreklik olarak detaylı halini de indireyim ve bakalım.

Dönemsel olan tabloyu ilgilileri için bırakıyorum ben çeyreklik tabloyu inceleyeceğim biraz.

Çeyreklik olarak gelir tablosuna baktığımda, satışlar %4,62 artmasına rağmen, satışların maliyetinin -%8,12 azalmış olması gerçekten çok ilginç ve tebrik edilesi. Üstelik çeyreklik olarak stoklarda artmıştı.

Dikkatimi en çok çeken kalem %267,92’lik artış ile araştırma ve pazarlama giderleri kalemi oluyor. Yukarıda maddi duran varlık hareketlerini incelerken Ar-Ge Merkezi açılışını öğrenmiştim. Sanırım orası ile alakalı durumdan kaynaklanıyor. Genel yönetim giderleri, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri, Ar-Ge giderlerine rağmen Şirket net faaliyet kâr marjını %25,53’ten %30,65’e çıkartmayı başarmış. FAVÖK marjı 117 baz puan artış göstermiş. Olumlu.

Diğer faaliyet gelir gider dengesine baktığımda genel olarak ticari faaliyetlerden kur farkı gelirlerinden oluştuğunu görüyorum gelir tarafı daha ağır basıyor. Olumlu.

Yatırım faaliyetlerinden gelirlere bilançoyu analiz ederken değindim aslında. Finansal yatırımlar gerçeğe uygun değer farkı ve sabit kıymet satış kârı zararı kalemlerinden oluşuyor. Finansal yatırımlar korunduğu sürece buradan kâr gelmeye devam edebilir.

Finansman gelirleri ve giderleri dengesi tarafında da gelirlerin büyük kısmının faiz gelir ve giderlerinden oluştuğu görünüyor. Genel olarak da net finansman geliri tarafında pozitif etkileniyor. Enflasyon muhasebesinden gol yemeseydi eğer çok güzel kâr açıklayacaktı.

Finansman geliri gideri öncesi faaliyet kârında 2.201 milyon TL kâr var iken net parasal kayıp kazanç kaleminden -2.081 milyon TL kayıp yazınca vergi öncesi kâr 409 milyon TL’ye iniyor. Daha sonra ertelenmiş vergi gelirinin de katkısıyla dönem kârı 661 milyon TL’ye çıkıyor.

Net parasal kayıp kazanç kalemi tabii ki olumsuz olarak kârı baskılamış durumda. Lakin ben burada Şirket’in operasyonel faaliyetlerinde, esas işindeki kârlılık başarısına odaklanıyorum. Baktığımda, brüt kâr marjı, net faaliyet kâr marjı, FAVÖK marjı, esas faaliyet kâr marjı hepsi çok güzel. Satışlar da çeyreklik olarak reel büyüme göstermiş bir önceki yılın aynı çeyreğine göre. Yatırımcı sunumu ve faaliyet raporlarını okuduktan sonra satışları tekrar değerlendireceğim. Genel olarak benim için olumlu bir görünüm çiziyor Şirket’in faaliyetlerindeki finansal performansı.

Nakit akışlarına bir göz atalım.

İşletme faaliyetlerinden nakit akışı net dönem kârının genel olarak üzerinde olumlu. Ticari alacakların azalışından kaynaklı olarak işletme sermayesine 2,1 milyar TL giriş olmuş. 233 milyon TL stoklara çıkış olmuş, 499 milyon TL ticari borçların ödenmesinden kaynaklı azalış olmuş. Ertelenmiş gelirlerdeki değişim kalemi Şirket’in müşterilerinden aldığı peşin avans ödemelerinin burada iş karşılığında ödenmesinden kaynaklı azalış olduğunu görüyorum. Sonuç olarak faaliyetlerden elde edilen nakit akışları 2,6 milyar TL. Yatırım faaliyetlerinde maddi ve maddi olmayan duran varlıklara 1,2 milyar TL harcanmış. Finansman faaliyetlerine 727 milyon çıkış olmuş. Borçlanmalardan kaynaklı nakit giriş ve çıkışları kaleminde sadece net durumu göstermiş net olarak 363 milyon TL borç geri ödemesi yapılmış. Ödenen faiz 75 milyon TL. Finansal yatırımları bilanço tarafında bahsetmiştim 288 milyon TL çıkış görünüyor. Sonuç itibarıyla nakit ve nakit benzerleri 6 aylık dönem öncesine göre net 811 milyon TL artış gösteriyor. 288 milyon finansal yatırımlar kalemi bir gider değil onu da nakit gibi değerlendirebiliriz. Aslında nakit ve nakit benzerleri yıl başına göre 1.100 milyon TL artmış diyebiliriz. Üstelik borç kullanmadan faaliyetlerinden elde ettiği nakit akışı ile. Ve yatırım harcamalarını da yapmış Şirket, gayet olumlu bir durum. Nakit akışlarına çeyreklik ve yıllık bakmıyorum dönemsel bakıyorum sadece. Platformlar hatalı hesaplıyor aşağıdaki tabloyu da tek tek KAP’taki rapora bakarak yeniden düzenledim yoksa Fintables’ta burada çok fazla hata buldum. Bana sadece çeyrekliklerde hata veriyor dediler ama dönemsellerde de hata çıkıyor. Bunları benim gibi detay takıntısı olanlar fark edebilir. Evet, genel olarak Şirket’in finansal tablolarını beğendim. Şimdi faaliyet raporu ve yatırımcı sunumunu tarayacağım.

Yatırımcı Sunumu ve Faaliyet Raporundan Alıntılar

Faaliyet raporu ve yatırımcı sunumundan edindiğim bilgilere göre, maliyet düşürmeye yönelik yapılan yatırımların etkisini brüt kâr marjında görmeye başlamışız. Ar-Ge tarafında ciddi yatırım harcamaları yapıldığını gelecekte de bu harcamaların ciroya olumlu katkılar sunacağını Şirket ifade ediyor. Önemli gördüğüm yerleri işaretleyerek yukarıda alıntı yaptım. Genel olarak, hem finansal, hem de faaliyet performansını beğendim. Yatırımcı sunumunu da güzel hazırlamışlar doyurucu bilgiler içeriyor. Geleceğe dönük olarak $ bazlı ciro beklentileri ve maliyet düşürmeye yönelik yatırım harcamaları Şirket’i cazip hale getiriyor diye düşünüyorum.

Çekince ve Uyarı Metni

Burada yapmış olduğum çalışma eğitim çalışması olup kendime notlarımdır. Uzman değilim. Yatırım danışmanı değilim. Lütfen yatırım kararlarınızı SPK lisanslı yatırım kuruluşlarından alınız. Buradaki yorumlarım yatırım danışmanlığı kapsamında değerlendirilemez. Yapacağınız kâr veya zararlardan sorumluluk kabul edilmez. Kendi araştırmalarınızı yapmanızı öneririm.

Okuduğunuz için teşekkür ederim.

Saygılarımla

İbrahim Gör