Değer Yatırımı/Şirket Analizi ve Hisse Fiyatlaması konsepti üzerine

Geçen haftalarda Aziz Hocamla üç Youtube yayını yapmıştık. İlki Hisse.net nostalji muhabbetini saymazsak…iki.

Birincisi… Değer Yatırımının 4 direği idi. Bu dört madde:

1. Şirket Analizi
2. Güvenlik Marjı (Margin of Safety)
3. Bay Piyasa ( Mr. Market),
4. Çeşitlilik, yani portföyü geniş tutarak…riski yayma yöntemiydi.

Bu sadece bir özet. Konuyu anlayabilmek için ‘Değer Yatırımı‘ yayınını seyretmiş olmak gerekiyor. Ve bu dört maddede Değer yatırımı veya Temel Analiz ile yatırımın nasıl belkemiğini oluşturduğunu anlayabiliyorsunuz. Tavsiye ederim.

İkinci ciddi yayında…Hisse fiyatı hangi iki ana bileşenden oluşur ve bu iki bileşen nasıl birbirlerini etkiler ve orta/uzun vadede hisse fiyatına dönüşür. Bu aslında hisse fiyat gidişatını anlayabilmek için bir konsept, hatta hipotez. Literatürde bu yönde bir şey bulamadım ama ben de çok güzel işe yarıyor.

İki ana bileşenin:

1. faktörü: Şirket katkısı

2. faktörü:Piyasa katkısı

Bu iki bileşenin çarpılmasıyla hisse fiyatı daha anlaşılır bir ‘hüviyete bürünüyor’ diyebiliriz.

Ama yine: konuyu anlayabilmek için Aziz Hocamla olan Youtube sunumunu kesinlikle dinlemeniz ve ciddi çalışmanız, anlamaya uğraşmanız gerekir. Az çok anlayınca…hisse fiyatı üzerine sağlam bir fikir veya bakış açısı oluşabiliyor ve hisse fiyatı %50 daha artarsa…neden arttığını veya %30 düşerse… düşüşün hangi ana nedenden oluştuğu üzerine bir fikrimiz oluşabiliyor ve olayı az çok anlayabiliyoruz. Hipotez bazında olsa da.

Tabii pratik ve sürekli uygulama bizleri işin ustası yapıyor ve böylece hisse fiyatı 1-2 haftada %30 düşse bile sakin kalabiliyoruz, hatta paylarımızı artırabileceğimiz konusunda emin olabiliyoruz.

İstediğimiz, hedeflediğimiz şey de zaten bu: Ciddi düşen fiyatlarda bile korkmamak, paniklememek; hatta paylarımızı artırarak bu güzel fırsatı değerlendirebilmek. Sonuçta Warren Buffett’in olayı da bu: Beğendiği şirketi bir ‘güvenlik marjıyla,’ yani düşüşten dolayı oluşan indirimli fiyatlarla (margin of safety) portföyüne eklemek. (Bak. yukarıda 2.madde: Güvenlik Marjı (Margin of Safety)

Şu an eksik kalan 3. maddeyi yani Bay Piyasa/ Mr. Market tarafı yayınını halen hazırlama aşamasındayım. Sonuçta Değer Yatırımı stratejisinin ilk iki maddesini doğru anlamış, doğru yapmış olsak bile…Hisse Fiyatının neden bu Temel Analiz sonucuna ‘uymadığını’, yani fiyatın tersine hareket edebildiğini, ettiğini, yani düşebildiğini, düştüğünü de bir konsept ile anlamak, anlatmaya çalışmak gerekir. Çünkü malum ‘hisse fiyatı’ tek gerçektir’ diyen çok fazla insan var…amatör olsun, profesyonel olsun. Çoğu kişinin… piyasanın= Bay Piyasanın şirketi, hisseyi her an ‘doğru’ fiyatladığı konusunda bir ‘inancı’ var. Malum: Etkin Piyasa Teorisi zombi gibi de olsa…halen hayatta! Yani sonuçta Piyasa tüm haberleri, rakamları, beklentileri ‘biliyor’ ve bunları anında sürekli etkin şekilde fiyatlıyor…deniyor. 🙂

Buna inanan bir çok profesyonel bile var. Hatta şirkete yatırım yerine…endeks fonu yatırımcılığı bu inancın ana sonucu gibi.

Ama Aziz Hocamla önce araya bir de yeni yatırımcılarda eksik olan önemli bir konuyu ekleyelim istedik:

Düzenli Artan Cirolar/Karlar = Buna paralel Orta vadede beraber Artan Hisse Fiyatları...ilişkisini hatta iyi kötü… gerçeğini pekiştirmek istedik! Bugün, yarın bu sohbeti yayınlamak üzereyiz.

Bunu oluşturmadan zaten Temel Analiz/Şirket analizi yapmak…bence manasız! Ki bir çok insan, borsacı, trader, hatta yatırımcı önemli olan: iyi, kar artış beklentili bir şirket bulmak önemli değil…piyasanın bunu ‘bulması’, fiyatlaması gerekir...gibi şeyler diyebiliyor. 🙂

Bu saçma görüşü bu ‘araya soktuğumuz’ 3. yayın ile nötrlemek istiyoruz. (Yani Orta Vadede her halükarda: Artan Ciro/Kar rakamları=Artan hisse fiyatları ilişkili konuyu)

Yani bu -ek 3. yayın yolda ve en sonunda da… 4. bir yayın ile: (Mr. Market konusu) güzel bir dörtleme olacak.

Sonuçta konseptler önemlidir. Bu konseptler nezdinde beklentilerimizi ve dayanaklarımızı oluşturur ve hisse fiyatı düşse de…yükselse de bir ‘oyun planına’, bir yatırım stratejisine, metoduna (artık ne dersek diyelim) sahip olmuş oluruz.

Yazıyı 1-2 kere okumanız gerekebilir ve o iki malum Youtube yayınlarını, sohbetlerini de izlemiş olmanız gerekebilir…bu yazıdan iyi kötü bir fayda elde etmek isterseniz tabii ki. 🙂

Yoksa ben yine spontane, değişik kulvarlarda yazılarıma devam etmek isterim. Sonuçta çok daha rahat yazılıyorlar ve yazarken ben şahsen çok daha fazla zevk alıyorum.

Bülent Atik