Ereğli Demir Çelik 2Q23 Bilanço ve Şirket Analizi

Merhaba dostlar, Ereğli Demir ve Çelik Fabrikalarının geçtiğimiz aylarda Youtube kanalımda 2022 yıllık finansal tablolarının analizini yapmıştım. O dönemde Şirket temettü dağıtmayacağı için çok eleştiri almıştı ben de dağıtmamasına hak vermiştim(ben de eleştiri almıştım:)).

08.08.2023 itibariyle 2023/6 Dönem Ereğli finansal tabloları ve faaliyet raporu yayınlandı. İsterseniz 2022 yıllık detayli analizini yaptığım videoyu buraya tıklayarak izleyebilirsiniz.

2022 yıllık videoyu izlediğinizi farz ederek 2023/6 dönemin faaliyet ve finansal raporundan okumalar yaparak buraya alıntılar yapacağım ve daha sonra finansal tabloları yorumlayacağım.

GRUP’UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU

Erdemir Grubu, ana şirket konumundaki Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. (“Erdemir” veya “Şirket”) ve hisselerinin çoğunluğuna veya etkin yönetimine sahip bulunduğu bağlı ortaklıklardan oluşmaktadır.

Grup’un ana ortağı ATAER Holding A.Ş.’dir. Nihai ana ortağı ise Ordu Yardımlaşma Kurumu’dur. Ordu Yardımlaşma Kurumu (“OYAK”), özel hukuk hükümlerine tabi, mali ve idari bakımdan özerk, tüzel kişiliğe haiz bir kuruluş olup, 1 Mart 1961 tarihinde 205 sayılı yasa ile kurulmuştur. TSK mensuplarının “yardımlaşma ve emeklilik fonu” olan OYAK, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın öngördüğü sosyal güvenlik anlayışı içinde, üyelerine çeşitli hizmet ve faydalar sağlamaktadır. OYAK’ın sanayi, finans ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren doğrudan ve dolaylı iştirakleri de bulunmaktadır. Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. 1960 yılında anonim şirket olarak Türkiye’de kurulmuştur. Şirket’in en önemli aktiviteleri arasında demir, çelik, alaşımlı ve alaşımsız demir, dökme ve pres çelik, kok kömürü ve her türlü demir çelik yan ürünü üretimi bulunmaktadır. Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. hisse senetleri Borsa İstanbul’un kuruluşundan itibaren (1986 yılı) işlem görmektedir.

Hadi başlayalım.

Fonksiyonel ve Raporlama Sunum Para Birimi

“Şirket’in ikamet ettiği ülkenin para biriminin Türk Lirası (TL) olmasına rağmen Şirket’in geçerli para birimi ABD Doları’dır. Şirket’in faaliyetleri üzerinde ABD Doları’nın etkisi önemlidir ve ABD Doları Şirket’le alakalı durumların altında yatan ekonomik özü yansıtır. Şirket, finansal raporlarındaki ölçüm kalemleri ile fonksiyonel para birimini ABD Doları olarak kullanmaktadır.”

Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları

“OYAK Maden Metalürji, araştırma ve geliştirme faaliyetlerini 2014 yılında T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın onayını alan “Erdemir Ar-Ge Merkezi” bünyesinde gerçekleştirmektedir. Araştırma ve geliştirme faaliyetleri hammaddeler ve demir üretim, çelik üretim ve döküm teknolojileri, sıcak ürün ve proses ile soğuk ürün ve proses olmak üzere dört ana grupta toplanmıştır.

Şirket’in bağlı olduğu OYAK Maden Metalürji bünyesinde hizmet veren Erdemir ArGe Merkezi’nde malzeme karakterizasyon, termomekanik simülasyon, metal şekillendirme, kaynak, korozyon, yorulma, emaye, spektral analiz ve X-Ray çalışmaları için laboratuvarlar ile hammadde ve ürün geliştirme denemeleri için aglomerasyon, koklaşma, sinterleme, ergitme, haddeleme ve kaplama simülatörleri yer almaktadır. 2023 yılı ilk 6 ayında 7 yeni ürün kalitesi geliştirilmiş, yassı ürün kalite sayısı 571’e ulaşmıştır. Ar-Ge faaliyetleri kapsamında bu dönemde 15 proje tamamlanmış olup, 54 proje ise devam etmektedir. Ar-Ge merkezi çalışanları; bugüne kadar, demir-çelik sektörü ile ilgili ulusal/uluslararası alanda düzenlenen etkinliklere 83 adet makale/bildiri/poster ile katılım sağlayarak şirketin entelektüel sermaye birikimine katkıda bulunmuşlardır.“

Yatırım Faaliyetleri

“OYAK Maden Metalürji, modern üretim tesisleri ve üretim teknolojisi ile dünyada rekabet edebilir ürünler üretmekte ve sürekli gelişme stratejisiyle yatırım faaliyetlerini sürdürmektedir. Bu kapsamda;

Erdemir Tesisleri’nde:

Slab Fırını Modernizasyonu Projesi ve Levha Haddehanesi Housing Sisteminin Yenilenmesi Yatırımı Projeleri devreye alınmıştır. 2. Yüksek Fırın Yenileme Projesi’nde saha çalışmaları devam etmektedir. 4.Kok Bataryası Projesi’nde ekipman temini, sevkiyatları ve 1. ve 2. Faz inşaat işleri devam etmektedir. Çelikhane BOF Konvertörleri Modernizasyonu Projesi’nde 3 Nolu Konvertörün değişimi yapılmış olup, diğer konvertörler montaja hazır hale getirilmiştir. Çelikhane İkincil Toz Toplama Sistemi Kapasite Artırma Projesi, Muhtelif Yangın Algılama ve Söndürme Sistemleri Projesi’nde, Liman Rıhtımlarının Yapısal İyileştirilmesi Projesi’nde, 60 MW Turbo Jeneratör Projesi’nde ve Dilme Hattı’nın ERSEM Tesislerine Taşınması ve Ambar Yapılması Projesi’nde saha çalışmaları devam etmektedir. Yüzey Muayene Sistemleri Projesi’nde 2. Faz çalışmaları devam etmektedir. Çelikhane Şarj Holü Şarj Vinçlerinin Yenilenmesi Yatırım Projesi, 5 Nolu Kok Bataryası Projesi ve Enerji Dağıtım Sistemi İlave Yatırımları Projesi’nde ekipman imalat, temin ve mühendislik çalışmaları devam etmektedir. 6 Nolu Turbo Blower Projesi’nde ekipman imalat, sevkiyat ve saha çalışmaları devam etmektedir. 1.Galvanizleme Hattı Seviye-1 Otomasyon Sistemi Modernizasyonu Projesi’nde ana ve detay mühendislik çalışmaları devam etmektedir. Erdemir Robotik Uygulamalar ve Otomasyon Projeleri kapsamında satın alma ve mühendislik çalışmaları sürmektedir. Yeni Sinter Fabrikası Projesi, Evsel Atık Su Arıtma Tesisi Modernizasyonu ve Sıcak Haddehane Yatırım Projelerinde satın alma çalışmaları devam etmektedir. Sürekli Tavlama Hattı Sürücü ve Seviye 2 Sistemi Modernizasyonu Yatırım Projesi’nde teknik şartname çalışmaları tamamlanmıştır.

İsdemir Tesisleri’nde:

Yeni Yüksek Fırın Projesi ve Vakum Altında Gaz Giderme Tesisi Projesi kapsamında ekipman temin, imalat ve saha faaliyetleri sürmektedir. 3. Buhar Kazanı Retubing ve Brulör Modifikasyonu ve 1. Yüksek Fırın Tepe Basıncı Genleşme Türbin (TRT) Projesi’nde ekipman sevkiyatları tamamlanmış olup inşaat ve montaja başlanacaktır. 1. Rıhtım Cevher Boşaltma Vinçlerinin Yenilenmesi Projesi kapsamında mühendislik ve ekipman temin çalışmaları ve saha faaliyetleri devam etmektedir. Sıcak Haddehane Hat Boyu Seviye-1 Otomasyon Sistemlerinin Modernizasyonu Projesi ve İsdemir Liman Kapasite Artırımı Projesi kapsamında mühendislik çalışmaları devam etmektedir. İsdemir Robotik Uygulamalar ve Otomasyon Projeleri kapsamında satınalma ve mühendislik çalışmaları sürmektedir. Yeni Sinter Fabrikası, Kuvvet Santrali 1. ve 2. Turbo Jeneratör Modernizasyonu ve Kok Kuru Söndürme Tesisi Buharından Elektrik Üretilmesi Projeleri’nde satın alma çalışmaları devam etmektedir. 30 Haziran 2023 tarihi itibarıyla Grup’un toplam yatırım harcaması 434 milyon ABD Dolarıdır (30 Haziran 2022: 218 milyon ABD Dolarıdır).“

Konsolidasyona Tabi Bağlı Ortaklıklara İlişkin Bilgiler

Kar Payı Dağıtımı

“31 Mart 2023 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Şirketin yatırım döneminde olması nedeniyle sağlıklı nakit akışının devam ettirilmesi amacıyla nakit kâr payı dağıtılmamasına ilişkin karar onaylanmıştır.“

İşletmenin Faaliyet Gösterdiği Sektör Hakkında Bilgi

“2023 yılı Haziran ayında dünya ham çelik üretimi yıllık bazda %0,1 düşüş göstererek 158,8 milyon ton olarak gerçekleşti. Bu yıl Ocak-Haziran döneminde dünya ham çelik üretimi yıllık %1,1 düşüşle 943,9 milyon ton seviyesinde yer aldı.

Haziran ayında Asya’nın ham çelik üretimi geçtiğimiz yılın aynı ayına kıyasla %0,8 artışla 119,7 milyon ton olarak kaydedildi. Söz konusu ayda Çin’in tahmini ham çelik üretimi yıllık %0,4 artışla 91,1 milyon ton; Japonya’nın ham çelik üretimi yıllık %1,7 düşüşle 7,3 milyon ton; Hindistan’ın ham çelik üretimi yıllık %12,9 artışla 11,2 milyon ton ve Güney Kore’nin ham çelik üretimi yıllık %0,9 düşüşle 5,5 milyon ton seviyelerinde kaydedildi. Öte yandan AB-27 ülkeleri Haziran ayında yıllık %11,1 düşüşle 10,6 milyon ton ham çelik üretimi gerçekleştirdi. Söz konusu dönemde Almanya’nın ham çelik üretimi yıllık %8,4 düşüşle 2,9 milyon ton oldu. BDT’nin ham çelik üretimi yıllık %5,2 artarak 6,8 milyon ton olurken, Rusya’nın tahmini ham çelik üretimi yıllık %3,8 artışla 5,8 milyon ton seviyesinde yer aldı. Aynı ayda Kuzey Amerika yıllık %0,5 düşüşle 9,2 milyon ton ham çelik üretirken, ABD’nin ham çelik üretimi yıllık %0,5 artışla 6,8 milyon ton oldu. Güney Amerika ülkelerinin ham çelik üretimi ise 2022 yılının aynı ayına kıyasla %12,4 düşüşle 3,3 milyon ton seviyesine gerilerken, Brezilya yıllık %12,5 düşüşle 2,6 milyon ton ham çelik üretti. Haziran ayında Afrika’nın ham çelik üretimi yıllık %11,5 artışla 1,3 milyon ton seviyesine yükseldi. Orta Doğu ise yıllık %9,4 artışla 4,2 milyon ton ham çelik üretti.
Dünya sıcak mamul fiyat değişimi aşağıdaki grafikte verilmektedir:“

Türkiye’nin ham çelik üretimi Haziran ayında yıllık %1,5 azalışla 2,9 milyon ton seviyesinde gerçekleşmiştir. Haziran ayında, elektrik ark ocaklı tesislerde üretim yıllık %5,9 azalırken (2 milyon ton), entegre tesislerde yıllık bazda %10 artış (913 bin ton) gözlenmiştir. Ocak-Haziran döneminde ise ham çelik üretimi yıllık %16,3 azalışla 15,9 milyon ton olmuştur. Söz konusu dönemde, elektrik ark ocaklı tesislerde üretim yıllık bazda %16,4 azalırken (11,6 milyon ton), entegre tesislerde üretim %16,1 (4,4 milyon ton) azalmıştır.

Sektör İçerisindeki Yeri

Grup 2022 yılı içerisinde 7.8 milyon ton ham çelik üretimi gerçekleştirmiştir. 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan deprem nedeniyle, İsdemir tesislerindeki durum tespit çalışmalarının tamamlanıncaya kadar üretime ara verilmesinin etkisiyle 2023 yılının ilk altı aylık döneminde toplam ham çelik üretim miktarı 3.2 milyon ton olmuştur. İskenderun tesislerinde ham çelik üretimi 1.599 bin tonla %39 düşüş göstermiştir. Ereğli tesislerinde ise ham çelik üretimi 1.552 bin tonla geçen yılın aynı dönemine göre
%4 artış göstermiştir.

İşletmenin Gelişimi

Tüm tesislerindeki üretim, işletme, bakım ve modernizasyon çalışmalarını başarılı bir biçimde sürdüren Türkiye’nin ilk ve tek entegre yassı çelik üreticisi Grup, optimum maliyet ve maksimum verimlilik ile kaliteli üretim ilkesi doğrultusunda faaliyetlerine devam ederek 2023 yılı ilk altı ayında Türkiye ham çelik üretiminin %20’sini gerçekleştirdi.

İşletmenin Üniteleri ve Verimlilik

Grup’un kapasite kullanım oranları; İsdemir tesislerinde deprem sebebiyle üretime ara verilmesinin etkisi ile önceki dönemlere göre azalış göstermiştir.

Ürünler

Grup’ta üretimi gerçekleştirilen başlıca ürünlerin listesi aşağıda yer almaktadır:

Satışlardaki Gelişmeler

2023 yılı ilk altı ayında çelik tüketimi bir önceki yıla göre %16 artarak 20,0 milyon ton seviyesinde gerçekleşmiştir. Türkiye çelik üretimi ise geçen yılın aynı dönemine göre %8 azalarak 18,2 milyon ton olmuştur. Grup’un 2023 yılı altı aylık dönemde toplam yassı ürün satışları 3,0 milyon ton seviyesinde gerçekleşmiştir. Yurt içi yassı ürün satışları 2,7 milyon ton ile bir önceki yılın satışlarına göre %7 azalmıştır. Uzun ürün satışları %61 azalarak 178 bin ton gerçekleşmiştir. Grup, 2023 yılı ilk altı ayda portföyüne 48 yeni müşteri kazandırmayı başarmıştır.

Piyasada Ereğli’ye Yazdığı Şiir ile Tanınan
Ata Yatırım GMY Cemal Demirtaş Bey’in Yorumu

“Hem Oyak Grubu, hem Erdemir yatırımcı ilişkileri bakımından gerçekten hep yapıcı oldular. Negatif söylesenizde pozitif söylesenizde. Bu açıdan kalite tarafından altını çizmek istiyorum. Çünkü bazen sat öneriniz olduğu zaman piyasada ne oluyor falan dedirtebiliyor.

Ama bizim oradaki ana yaklaşımımız şu: Erdemir bazında Emtia tarafına cevap vermek için; orada öncelikle Arcelormittal hisse satışıda oldu Erdemir’de. İyi haberi vereyim; Ereğli’de en kötü geride kaldı. Bunu söyleyebilirim. Ama iyiye gitmek konusunda aceleci değiliz. Sebebi de şudur: Genel olarak Emtia tarafı hâlâ zayıf. Yani HRC Çin fiyatları özellikle takip edilmesini tavsiye ederim. Orası hâla 550$’larda. Türkiye’deki fiyatlar 660$’da. Yani global Çin kaynaklı bir Türkiye’ye de bir baskı var. Şu anda ne yazık ki bizim sektörlerimiz her şeye açık, ithalata, ama Avrupa bu konuda çok daha işini biliyor diyebilirim. Şuraya bağlayacağım, Emtia tarafında biz henüz ışığı görmüyoruz. Ama bir süre daha böyle devam ettikten sonra, özellikle dünyadaki kârsız üreticiler sahadan çekileceği için ister istemez 2024 ortalarından itibaren ivme görme ihtimalimiz yüksek. Şimdilik diyorum ya, kötü şeyin büyük ihtimalle yansıdığını ama acelecide olunmaması gereken bir durumdayız Emtia tarafında demir çelik hakkında bu şekilde bir yorum yapabilirim.” –07.08.2023 Video linki için tıklayınız.

Finansal Tablo Analizleri ve Genel Görüş

Evet, yukarıda genel olarak faaliyet raporundan Şirket’e ait bilgileri topladım. Şirket’in arge çalışmalarına devam ettiğini deprem sonrası toparlanmaların sürdüğünü yatırımlarına devam ettiğini öğrendik. Daha sonra Türkiye ve genel olarak globalde hamçelik üretiminde daralma olduğunu gördük.

Daha sonra Cemal Demirtaş Bey’in sabah yayınından aldığım notlarda Şirket için en kötünün geride kaldığını 2024 ortalarında bu düşük kârlılık ile globaldeki bazı kârsız üreticilerin sahadan çekileceğini bu durumunda Ereğli’ye olumlu olarak yansıyacağını öğrendik.

Biz şimdi hızlıca Fast Web Mali Analiz Pro üzerinden finansal tabloları yorumlamaya çalışalım.

Aşağıda Ereğli’nin yıllık ve dönemsel satışlarına baktığımızda net faaliyet kârlarının ve net dönem kârlarının nasıl düştüğünü görüyoruz. Satışların durumunu ton bazında yukarıda okumuştuk zaten: “Yurt içi yassı ürün satışları 2,7 milyon ton ile bir önceki yılın satışlarına göre %7 azalmış. Uzun ürün satışları %61 azalarak 178 bin ton gerçekleşmiş.” Yani burada satışları ton bazında artıramamış. Kârlılık düşük, enflasyon bazında bile satışları artmamış. 6 Şubattaki depremden sonra İsdemir’in neredeyse iki ay üretim yapmamış olması satışların maliyetini artırmış. Çünkü iki ay boyuna maliyetler devam ediyor, personel maaş ödemelerine devam ediliyor lakin ortaya ürün çıkmıyor verimlilik düşüyor. Dolayısıyla satışların maliyeti satışlara oranla artıyor. Son bir yıldır Şirket’in yerinde saymasının nedenini anlıyoruz. Ders niteliğinde bir tablo.

Burada yatırımcı olarak ne yapılabilirdi? Önceden sektör haberlerini takip ederek işlerin bozulacağını öngörerek pozisyon değiştirilebilirdi.

“Bize bunu söylüyorsun da, sen yaptın mı?“ derseniz. Ben de bildiğiniz gibi 2023 yılına kadar sadece eğitimlere odaklandığımı ve o dönem içerisinde de tamamen birikim odaklı bir yatırım stratejisi yürüttüğümü söylemiştim. Lakin 2023 yılı geldiğinde eğitimlerden başımı kaldırıp piyasaya çevirdiğimde ve çok daha deneyimli tecrübeli hocalarım ile tanışma fırsatı bulduğumdan bakış açım daha derinlik ve anlam kazanmaya başladı.

Bu sebep ile 2023 Mart aylarında ben Ereğli ve İsdemir’i portföyümden çıkarttım. Ereğli ve İsdemir kötü bir şirket mi? Hayır kesinlikle değil. Lakin konjonktürel olarak tüm gelişmeler hisse aleyhine iken durmanın anlamı da yoktu. Biraz geç kalınmış bir hareketti ama zararın neresinden dönersek kârdır diyerek ayrılmıştım. Tabi Ereğli benim portföyümün %5’i kadar bir ağırlığı vardı. Diğer hisselerimin yarattığı ortalama getiriler sayesinde portföyüm genel anlamda çok etkilenmedi. Geçen seneye göre $ bazlı tatmin edici getiriler elde ettim. Buradan portföy çeşitlendirmesininde önemini anlıyoruz. Neyse, burada size dürüstçe düşüncelerimi ve hatalarımı ifade etmek istediğim için bunları anlattım.

Konumuz: Ereğli analizi.

Peki buradan sonra ne olacak Ereğli için? O önemli!

Şimdi biz genel tabloya bakalım bilançoda gelecek dönemler için Ereğli’yi değerlendirelim. Fırsat sunarsa tekrar portföyüme neden girmesin? Sonuçta bizler yatırımcıyız. Amacımız para kazanmak. Şirketler ile duygusal bağlar kurmanın anlamlı olmadığını düşünüyorum.

Finansal tabloların analizine başlayalım.

İlk olarak bilançodan devam edeceğiz. Şirket’in gelir tablosundan satışları TL bazında geçen yıla göre çeyreklik olarak %7,9 arttığını, dönemsel olarak baktığımda satışlarının artmadığını hatta -%0,3 düştüğünü, yıllıklandırılmış olarak baktığımda ise net satışlarının %18,9 arttığını görüyorum. Bilanço analizinden sonra gelir tablosunda tek tek durumu anlatacağım. Satışların artış oranlarını aldığımıza göre bu oranı bilanço analizini yaparken değerlendireceğiz.

Öncelikle bilançonun varlıklar tarafından başlıyorum. Şirket’in toplam varlıkları 30 Haziran 2023 tarihi itibari ile 247 milyar 69 milyon TL. Bir yıl öncesine göre TL bazlı olarak %56 artmış.

Dönen varlıkları geçen yıla göre %31,3 artmış. Dönen varlıkların toplam varlıklar içindeki ağırlığı geçen yıl %50,9 iken %42,9’a düşmüş. Duran varlıkların toplam varlıklar içerisindeki ağırlığının arttığını söylememiz mümkün.

Nakit ve nakit benzerleri geçen yılın aynı dönemine göre %27,7 artmış. Dönen varlıklar içerisindeki ağırlığı ise %14,9’dan %14,5’e düşmüş. (Nakit kalemine nakit akış tablosunu incelerken detaylarına bakacağız.)

Finansal yatırımlar dönen varlıklar içerisinde geçen yıl aynı dönemde %0,6 ağırlığa sahipken %1,5 ağırlığa yükselmiş ve %239 oranında artmış. Çeyreklik finansal rapor olduğu için finansal rapor dipnotunda finansal yatırımların detaylarını bulamadım. Lakin 2022 yıllık finansal rapor dipnotunda bu kalemin Hazine Bonosu ve KKM’de değerlendirilen varlıklardan kaynaklandığını biliyorum.

Ticari alacaklar geçtiğimiz yıla göre %0,7 artarken dönen varlıklar içerisinde ağırlık olarak %19,3’den %14,8’e düşmüş. Burada şöyle bakmak lazım; satışlar ve ticari alacak artış oranına bakmak lazım. Satışlara dönemsel olarak bakarsak 2023 ilk altı ayında geçen yıla göre -%0,31 düşmüş. Fakat yıllıklandırılmış olarak bakarsak, (yani geriye dönük son dört çeyrek toplam satışlar) bir önceki yılın satışlarına kıyasladığımızda %18,9 artmış satışlar. Bu bakımdan ticari alacakların azalmış olması olumlu. Alacak tahsil süresine baktığımız zamanda sektörünün üç gün altında kalarak olumlu yönde seyrediyor. Genel olarak sektörüyle birlikte hareket ettiğini söylememiz mümkün.

Stoklar ise geçen yılın aynı dönemine göre %22,9 artmış. Stoklar artmış olmasına rağmen dönen varlıklar içerisindeki ağırlığı %61,1’den %57,2’e gerilemiş. Stokların detaylarına baktığımızda yarı mamuller ve ilk madde ve malzeme kalemi stokların %45,6’sını oluşturuyor. Geçen yıl bu oran %52,59 imiş. Burada hazır mamullerin ağırlığının geçen yıla göre %23’den %25,6’ya çıktığını görüyoruz. Çok olumsuz bir durum yok bence. Bizim burada arzuladığımız daima ilk madde ve malzeme ve yarı mamuller kalemlerinin ağırlıkta olmasıdır. Çünkü mamuller ne kadar çok ağırlıkta olursa satışların o kadar zorlaştığını anlarız.

Faaliyet etkinlik analizinden stok devir hızı ve stok devir sürelerine baktığımda sektörün stok devir hızı 3.9 iken Ereğli’nin 2.33 imiş. Yani Metal Ana Sanayi sektörü stoklarını ortalama 123,4 günde elinden çıkartırken Ereğli 156,8 günde stoklarını eritiyormuş. Olumsuz.

Peşin ödenmiş giderler kalemi %147,1’lik bir artış göstermiş. Geçen yıl ağırlığı %1,2’den bu yıl %2,3’e yükselmiş. Bir de diğer dönen varlıklar kalemi %400’lük bir artış göstermiş. Geçen yıl dönen varlıklar içerisindeki ağırlığı %2,4 iken %9’a yükselmiş. Burada bana kalırsa diğer dönen varlıklar ve peşin ödenmiş giderler kalemi incelenmeli. Lakin finansal rapor dipnotlarına baktığımda çeyreklik ara dönem olduğu için detaylı bilgiye ulaşamıyoruz. Geçtiğimiz 2022 yılının dipnotlarına tekrar baktığımda peşin ödenmiş gider kalemlerinde sigorta giderleri ve verilen sipariş avanslardan kaynaklanan bir gider olduğunu görüyorum. Bu yılda böyle bir artış olması ihtimali yüksek. Diğer dönen varlıklar tarafında ise devreden kdv, kdv alacakları, peşin ödenen vergi ve fonlardan olduğunu görüyorum. Geçtiğimiz bu altı aylık dönem içerisinde de bu vergi miktarlarının artmış olabileceğini düşünüyorum. Önümüzdeki dönemlerde Şirket buradan ya nakit akışlarına giriş sağlayabilir ya da gelecekte oluşabilecek dönem vergi giderleri ile mahsuplaşabilir. Olumsuz bir durum yok bana göre.

Duran varlıklara geçtiğimizde toplam duran varlıkların 78 milyar TL’den 141 milyar TL’ye yükseldiğini görüyorum. %81’lik bir artış söz konusu. Geçen yıl duran varlıkların ağırlığı toplam varlıklar içerisinde %49 iken %57,1’e yükselmiş. Burada maddi ve maddi olmayan duran varlıklarda ve peşin ödenmiş giderlerde ciddi artışlar olduğunu görüyorum.

Maddi duran varlıkların alt kırılımlarına bakalım.

Burada maddi duran varlıkların artışının majör sebebi; Ereğli bilançosunu $ bazlı olarak tuttuğu için, maddi duran varlıklarda $ maliyet değeri ile değerlendiğinden ilgili dönemde 31.4 milyar TL yabancı para çevrim farkı ile değer artışı yaşamış diye görüyorum. Yeni giriş olarakta 9.6 milyar TL yeni yatırımlardan kaynaklı giriş söz konusu. Peşin ödenmiş giderler kalemi ise 2022 yıl sonunda verilen sabit kıymet avanslarından oluşuyor. Bu dönem için detaylı bilgiye ulaşamıyoruz yine aynı kalemde artış olduğunun kanaatindeyim. Yani yeni yatırımlardan kaynaklandığını söylememiz mümkün. Olumlu.

Varlıklardan sonra borçlar tarafına geçiyorum. İlk olarak kısa vadeli borçların en önemli kalemlerine bakıyorum. Aşağıdaki grafik bize son 12 dönemlik durumu gösteriyor.

Detaylara geçtiğimizde, kısa vadeli yükümlülüklerin bir yıl önceki döneme göre %72 arttığını görüyoruz. Toplam kaynaklar içerisinde kısa vadeli yükümlülüklerin ağırlığı geçen yıl %21,7 iken %23,9’a yükselmiş. Dönen varlıklar bir yıl içerisinde %31 artmıştı ve toplam aktiflerin içerisindeki ağırlığı %42,9’du. Bu detayı hatırlayalım.

Peter Lynch en riskli borç türünün finansal borçların olduğunu söylerdi. Bu bakımdan borç yapısına baktığımızda, kısa vadeli borçlanmalar %126 artmış görünüyor. Kısa vadeli finansal borçların kısa vadeli borçlara oranına baktığımda ağırlığı %42,4’den %55,9’a yükselmiş. Ciddi bir artış var!

Bir diğer finansal borç kalemi ise uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları. Bir yıl öncesine göre %277 artmış. Geçen yıl kısa vadeli yükümlülükler içerisindeki ağırlığı %4,8 iken %10,6’ya yükselmiş. Yani toplam olarak baktığımızda kısa vadeli borçlanmaların %67,5’i finansal borçlardan kaynaklanıyor. Çok yüksek bir oran. Olumsuz.

Ticari borçlar kalemi ise %22 artmış bir yıl öncesine göre. Biz bu kalemin olabildiğince çok artmasını ve yükümlülükler içerisinde mümkünse en yüksek payı almasını isteriz. Ticari borç devir süresine baktığımızda genel olarak artış olduğunu görüyorum son duruma göre 40 günde bir ortalama ticari boşlarını ödüyormuş. Ticari borçlarını ne kadar geç öderse Şirket adına o kadar olumludur.

Diğer kısa vadeli yükümlülükler kalemi ise %696 artmış. Bu kalemlerin detayına ara dönem raporu olduğu için ulaşamıyorum. Bu kalemlere yıl sonunda dikkat etmemiz gerek. Diğer kalemlerin ağırlığı toplam borçlar içerisinde çok yüksek değil.

Finansal borçların detaylarına ve efektif faiz oranlarına bakalım. Evet, aşağıda gördüğümüz gibi Şirket’in kısa vadeli banka kredileri ve çıkarılmış tahvilleri ve efektif faiz oranlarını görüyoruz. TL ve $ bazlı kredi faizleri uygun koşullarda borçlanılmış. Olumlu.

Uzun vadeli yükümlülüklerin yapısına baktığımızda geçen yıla göre %35 artmış. Toplam kaynaklar içerisindeki ağırlığı %14,6’dan %12,7’e düşmüş. Borçlanma tarafında borçların uzun vadeye yayılmasını isteriz her zaman. Ereğli’nin borç yapısı tarafında kısa vadeli yükümlülük tarafının arttığını uzun vadeli yükümlülük tarafının azaldığını gördük.

Uzun vadeli finansal borçlanmalar kalemi ise %20 artmış. Uzun vadeli yükümlülükler içerisindeki ağırlığı geçen yıl %36,6 iken %32,5’e düşmüş. Yukarıdaki efektif faiz oranları içerisinde uzun vadeli finansal borçların yapısı da görünüyor.

Uzun vadeli karşılıklar kaleminin detaylarına baktığımda aşağıdaki tabloda çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında oluşan borçlardan kaynaklandığını görüyorum. Uzun vadeli yükümlülükler içerisindeki ertelenmiş vergi yükümlülüğü geçen yıla göre %36 artmış olmasına rağmen ağırlığı aynı seviyesini korumuş.

Ertelenmiş vergi yükümlülüğü net olarak 16.448.185 bin TL.

Aşağıda dönem içinde tahakkuk eden vergilerin detayı görünüyor. Gelir tablosunda net vergi gideri olarak göreceğimiz tutar -5.233.781 bin TL.

Burada vergi öncesi kâr 1.246.283 bin TL. Dönem vergi gideri %20. Vergi öncesi kârdan -249.257 bin TL çıkıyor. Daha sonra kanunen kabul edilmeyen giderler düşülüyor -69.9 milyon TL. Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların yeniden değerleme vergi etkisinden 1 milyar 42 milyon TL gelir tahakkuk ediyor. Daha sonra yukarıda hani maddi duran varlıklarda ifade etmiştik. Ereğli bilançosu $ bazlı tutulduğundan maddi duran varlıklarda dolardaki artış nedeniyle yabancı çevrim farkı etkisinden yeniden değer artışı olmuştu. İşte aşağıdaki -5.368.381 bin TL bu çevrim farkının vergisi. Daha sonra depremden kaynaklanan ek vergi -623.6 milyon TL ile tüm bu vergi gelir/gider kalemleri mahsuplaştığında net olarak -5.233.781 bin TL net vergi gideri olmuş. Zararın sebebi bu. Eğer bu fark olmasaydı Ereğli kâr açıklayabilirdi. Ama şöyle bakmak lazım, sonuçta yabancı para çevrim farkından dolayı TL olarak varlıkları arttı, dolayısıyla bununda vergisi tahakkuk ettiği için vergi oluştu. Yani çok olumsuz bir durum yok bence.

Özkaynaklardan devam edelim.

Özkaynaklar bilançoda en önem verdiğimiz kısımdır. Özkaynaklar toplam varlıklarımızdan toplam borçlarımızı çıkardığımızda bize kalan net öz varlıktır. Dolayısıyla özkaynak tablosunun ve özkaynak değişim tablosunun analizini iyi yapmak gerekiyor. Özkaynaklar ile ilgili çok kapsamlı bir çalışmam mevcut detay kalemleri tıklayarak öğrenebilirsiniz.

Baktığımız zaman toplam özkaynaklar geçen yıla göre %55 artmış. Geçen yıl toplam özkaynakların toplam kaynak içerisindeki ağırlığı %63,8 iken %63,4’e düşmüş. Buradan Şirket’in kaldıraç(borç oranı) oranının %0,4 puan arttığını anlayabiliriz. Lakin yinede %63,3 oran ile sağlam bir özkaynak yapısına sahip. Olumlu. Burada özkaynağın niceliğinden çok niteliksel yönüne bakmak lazım.

Özkaynakların biz otofinansman yoluyla oluşmasını isteriz. Ve sırasıyla özkaynak ağırlık yapısı şu şekilde olmalı; net dönem kârı, geçmiş yıllar kârları veya zararları, kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler ve geri kalan kalemlerin en az ağırlıklar alması istenir.

Baktığımız zaman geri alınmış paylarda bir artış olduğunu görüyorum. Şirket’in 31 Mart 2023 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda onaylanmış olan “Pay Geri Alım Programı” kapsamında 524.272 bin TL karşılığında 16.405.000 adet pay geri alımı gerçekleştirilmiş. Şirket’in gerçekleştirdiği pay alımı sonrası elinde olan hisse senetleri oranı %3,55’e yükselmiş. Şirketlerin hisse geri alımı yapması olumludur.

Burada net dönem kârı eksi durumda. Olumsuz. Neden eksi olduğunu yukarıda ifade etmiştik.

Özkaynakların içerisinde en büyük paya sahip olan kalem geçmiş yıllar kârı veya zararı kalemi ve geçen yıla göre %134 artmış. Geçen yıl %36,1 ağırlığı var iken bu dönem %54,5’a yükselmiş. Net dönem kârının eksiye dönmesinin baz etkisinden olduğunu düşünüyorum. Kâr veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler kalemi %55 artmış toplam özkaynaklar içerisindeki ağırlığı ise geçen yıl ile aynı seviyesini korumuş. Bu kalem zahiri kâr artışı. Yani yukarıda ifade ettiğim maliyet değeri yabancı para çevrim farkları. Esasında bu kalemin toplam özkaynaklar içerisindeki ağırlığının çok daha düşük olmasını isteriz. Ama genel olarak baktığımızda otofinansman yoluyla kendisini finanse eden bir özkaynak yapısına sahip. Olumlu.

Borç Ödeme Rasyoları İle Devam Edelim

Aşağıdaki grafikte Ereğli cari oranı 1,80 sektörünün 1,69.
Likit oran Ereğli 0,61 sektörünün 0,74.
Nakit oran Ereğli 0,29 sektörünün 0,30.

Genel olarak sektörü ile hareket etmekle birlikte cari oranı halen pozitif. Olumlu.

Bir diğer borç oranımız toplam borçlar/toplam varlıklar. Kaldıraç oranı olarak da kullanırız. Genel olarak son 40 bilanço dönemi boyunca oluşan ortalama seviyelerinde. Çok alarm veren bir durum yok. Olumlu.

Bir diğer borç ödeme çarpanı olan Net borç/Favök rasyosuna baktığımızda şirketin son bir yıllık Favök‘ü ile net borçlarını ödeme gücü 2,89.

2022/6 dönemde bu oran 0,33 imiş. Yani demek oluyor ki; Şirket son 1 yıl içerisindeki yaratmış olduğu Favök ile net borcunu neredeyse 3 yılda ödeyebilir. Burada ancak Şirket’in sektöründeki işler yoluna girdiğinde satışların maliyeti düştüğünde brüt kâr marjı arttığında Net borç/Favök rasyosu düzelebilir. Artış olması olumsuz.

Gelir Tablosu ile Devam Edelim

Brüt satışlar geçen yıl 2Q22 yılında 63,9 milyar TL iken -%0,31 düşerek 2Q23 yılında 63,7 milyar TL olmuş. Yani Şirket enflasyon oranında bile satışlarını artıramamış. Yukarıda zaten ton bazında satışlarını ne kadar düşürdüğünü görmüştük. Olumsuz.

Yurtiçi satışların toplam satışlara oranı geçen yıl %81,2 iken %84,8’e çıkmış. Yani ihracat oranı %14,1’den %9,3’e düşmüş. Olumsuz. Yurtiçi satışlarda geçen yıla oranla %4,1 artmış. Yurtdışı satışlar ise -%33,9 düşmüş.

Diğer satışlar kaleminin brüt satışlara oranı geçen yıl %4,7 iken %5,9’a yükselmiş geçen yıla göre %24,6 artmış. Satışlardan indirimler kalemi ise aksine geçen yıla oranla -%7 düşmüş. Olumlu.

Satışlardan indirimler kaleminden sonra net satışlar kalemine, yani bir diğer deyim ile hasılat kalemine geliyoruz. Hasılat net olarak geçen yıla göre -%0,30 düşmüş durumda. Olumsuz.

Satışların maliyeti kalemine baktığımızda geçen yıla göre %34,22 artmış görünüyor. Geçen yıl satışların maliyeti satışlara oran ile %68,73 iken %92,53’e çıkmış. Bu durum brüt kâr marjınjı dönemsel olarak %31,27’den %7,47’e düşürmüş. Brüt kâr ise 19.9 milyar TL’den 4.7 milyar TL’ye düşmüş. Olumsuz.

Aşağıdaki grafikte ise yıllıklandırılmış satışların maliyeti grafiğini görüyorsunuz. 2021/12 dönemi Ereğli’nin brüt kâr marjının en yüksek olduğu dönem imiş.

Faaliyet giderleri kalemine baktığımızda ise geçen yıla göre 1 milyar TL’den 1.8 milyar TL’ye %83,39 yükselmiş. Geçen yıl toplam ciro içerisindeki oranı dönemsel olarak %1,58 iken %2,90’na yükselmiş. Yıllıklandırılmış olarak ise aşağıdaki grafikte %2,52. Olumsuz.

Sonuç olarak geçen yılın aynı dönemine göre 18.9 milyar TL olan net faaliyet kârı 2.9 milyar TL olarak -%84,65 aşağıya düşmüş. Olumsuz.

(Aşağıdaki grafik yıllıklandırılmıştır)

Net faaliyet kârından sonra esas faaliyetlerden diğer gelirler/giderler kalemi net olarak 754.773 bin TL pozitif katkı yaparak esas faaliyet kârını 3.6 milyar TL’ye çıkartmış. Lakin ne yazık ki, geçen yılın aynı dönemine göre esas faaliyet kârı 18.9 milyar TL’den 3.6 milyar TL’ye %80,63 düşmüş. Esas faaliyet kâr marjı dönemsel olarak %29,63’den %5,76’a düşmüş. Olumsuz.

Esas faaliyet kârından sonra yatırım faaliyetlerinden gelirler/giderler kalemi ve özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların net etkisi finansman gelir/gideri öncesi kâr üzerinde 516.404 bin TL negatif etki yaparak kârı geçen yılın aynı dönemine göre 18.8 milyar TL’den 3.1 milyar TL’ye -%83,36 düşürmüş. Olumsuz.

Finansman gelirleri %157,5 artarken finansman giderleri %257,3 artmış. Geçen yıl aynı dönemde 1.2 milyar TL finansman gideri yazan Ereğli bu dönemde -4.3 milyar TL finansman gideri yazmış. Vergi öncesi kâra net etkisi ise -1.900 milyon TL. Bu durumda vergi öncesi kâr geçen yıla göre 18.6 milyar TL’den %93,3 düşerek 1.2 milyar TL oluyor.

Net finansman giderlerinin ciroya oranı yıllıklandırılmış olarak %2,99. Olumsuz.

Buraya dikkat! Vergi öncesi kâr 1.2 milyar TL iken. Ertelenmiş vergi giderleri ve dönem vergi gideri ile birleşince net olarak -5.233 milyon TL vergi gideri tahakkuk ediyor ve sonuç itibari ile net dönem zararı -3.987.498 bin TL oluyor.

İşletme faaliyetlerinde nakit akışlarına hızlıca bakalım. Aşağıdaki tablo çeyreklik. 2023/3 çeyrekte işletme faaliyetlerinden 4 milyar TL nakit akışı elde etmiş. 2023/6 çeyrekte ise -1.2 milyar TL negatif nakit çıkışı olmuş. Mavi kutucuklar kasaya pozitif etkiyi, kırmızı kutucuklar ise negatif etkiyi ifade ediyor. Mesela ticari alacaklarda azalışlar kasayı pozitif etkilemiş. Türev varlıklardaki, peşin ödenmiş giderlerdeki, stoklardaki artışlar kasayı negatif etkilemiş. Genel olarak olumsuz bir durum görünmüyor.

Yatırım faaliyetlerinden nakit akışlarına baktığımızda ise maddi duran varlık alımından kaynaklanan nakit çıkışları, verilen nakit avanslardan borçlar olduğunu görüyoruz. Genel olarak bu kalemler yatırımlarla alakalı nakit çıkışları. Olumlu.

Finansman faaliyetlerinden nakit akışlarına baktığımızda. 2 milyar 14 milyon TL finansman faaliyetlerinden pozitif nakit akışı yarattığını görüyorum. Aslında biz buranın negatif olmasını isteriz lakin Şirket yatırımlarını ve işletme sermayesini finanse etmek için yeni borçlanmalar yapmak zorunda kalıyor. Zaten bu sebeple Net borç/Favök 0,33’den 2,89’a yükselmiş.

Finansman nakit akışlarının alt kırılımlarına baktığımda işletmenin kendi paylarını almasında kaynaklı yukarıda da ifade etmiştik 524.272 bin TL nakit çıkışı olmuş. 10.145 milyon TL kredilerden nakit girişleri olmuş. İhraç edilmiş borçlanma araçları ve kredi borç ödemelerinden kaynaklı toplamda 7 milyar 88 milyon TL borç ödeme çıkışı görünüyor. 1.3 milyar TL de ödenen faiz gider görünüyor.

Sonuç itibariyle son çeyrekte Şirket tüm faaliyet nakit akışlarının sonucunda -7.2 milyar TL negatif nakit çıkışı elde ederken yabancı para çevrim farklarının nakit ve nakit benzerlerindeki 2.5 milyar TL pozitif etkisi sayesinde son çeyreklik nakit ve nakit benzerlerindeki net azalış -4.723 milyon TL oluyor. Geçtiğimiz yıl başında Ereğli’nin temettü dağıtmama konusunda ne kadar haklı olduğunu bu tablodan anlıyoruz. Şirket yönetimini tebrik ediyorum. Ve ben önümüzdeki bir iki yıl daha temettü beklemiyorum.

Yabancı Para Pozisyonu

Yabancı para net pozisyonu -1.388 milyon TL açık durumda. Olumsuz.

Ek bir bilgi olarak Ereğli’de kötü günlerin bittiğini düşünmek için ton başı/favök önemli bir göstergedir. Zira yüksek brüt kârlılığa ulaştığı dönemler aşağıdaki ve yukarıdaki grafiklerde de görüleceği gibi ton başı/favök 300-400$ ulaştığı dönemler. Ereğli tekrar bu ton başı/favök rakamlarını $ bazlı yakalayabilirse ve global ekonomideki çeliğe olan talep arttığında Ereğli için güzel günler başlayacaktır.

Analizimi burada bitirirken geleceğe ilişkin öngörü veya tahmin yapmayacağım ve değerleme çarpanlarını da kullanmayacağım.

Burada yapmış olduğum çalışmalar eğitim çalışması olup kendime notlarımdır. Uzman değilim. Yatırım danışmanı değilim. Lütfen yatırım kararlarınızı SPK lisanslı yatırım danışmanlarından alınız. Buradaki yorumlarım yatırım danışmanlığı kapsamında değerlendirilemez. Yapacağınız kâr veya zararlardan sorumluluk kabul edilmez. Kendi araştırmalarınızı yapmanızı öneririm. Okuduğunuz için teşekkür ederim.

Saygılarımla